Η ζέστη, τα τελευταία χρόνια, κορυφώνεται στην Ελλάδα, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτό έχει μέγιστη επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα, αφού η μεγάλη εφίδρωση, η αφυδάτωση, η αγγειοδιαστολή, η υπόταση και η δυσφορία που προκαλούνται, ειδικά στο αστικό περιβάλλον, είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικές. Η καρδιά υπό αυτές τις συνθήκες αναγκάζεται να λειτουργεί πιο έντονα και πιο γρήγορα, κι έτσι αυξάνεται το φορτίο που φέρει, όπως και η κατανάλωση οξυγόνου.

Ποια άλλα όργανα επηρεάζονται

«Τις ημέρες του καύσωνα, λοιπόν, αυξάνονται τα περιστατικά απορρύθμισης των καρδιακών παθήσεων, αλλά και η εμφάνιση νέων καρδιαγγειακών επεισοδίων. Επιπλέον, η αφυδάτωση, η υπόταση και η αναπνευστική δυσφορία, μπορεί να επιβαρύνουν και άλλα όργανα του σώματος, όπως οι νεφροί και οι πνεύμονες, ενώ η υπερβολική ζέστη επιδεινώνει και τις γνωσιακές λειτουργίες του εγκεφάλου», επισημαίνει ο διδάκτωρ Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Ιακωβής και προσθέτει: «Για να αποφύγουμε τις δυσάρεστες επιδράσεις του καύσωνα στο καρδιαγγειακό μας σύστημα, απαιτείται να λάβουμε μια σειρά προληπτικών και θεραπευτικών μέτρων, τα οποία θα ήταν καλό να έχουν έναν πιο μόνιμο χαρακτήρα, δεδομένου ότι αναμένεται παρατεταμένη αύξηση του θερμικού φορτίου στη χώρα μας». 

Συμβουλές προστασίας 

1. Επαρκής ενυδάτωση: Πίνουμε αρκετό νερό, ειδικά τις πιο ζεστές ημέρες και τις ώρες κατά τις οποίες έχουμε σωματική δραστηριότητα. Δεν αφήνουμε την ενυδάτωση «για αργότερα», δεδομένου ότι τα επεισόδια αφυδάτωσης και υπότασης μπορεί να γίνουν άμεσα επικίνδυνα. Προσθέτουμε λίγο αλάτι στο φαγητό μας. Εχουμε συνεχώς ένα μπουκάλι με δροσερό νερό κοντά μας. Εδώ χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, αφού προτιμάμε την ενυδάτωση με νερό και όχι με αλκοόλ ή σακχαρούχα αναψυκτικά. Οι καρδιοπαθείς, οι υπερτασικοί και οι νεφροπαθείς οφείλουν να συζητήσουν με τον γιατρό τους τη βέλτιστη ποσότητα υγρών, νερού και αλατιού που θα καταναλώνουν μέσα στο 24ωρο.
2. Ελαφρύς ρουχισμός: Φοράμε ανοιχτόχρωμα, άνετα ρούχα, που δεν μας προκαλούν δυσφορία. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στα σφιχτά ρούχα γύρω από τον τράχηλο και το λαιμό, όπως οι γραβάτες και τα μαντίλια, που δεν επιτρέπουν τη διαφυγή της σωματικής θερμότητας. Αφήνουμε πιο ανοιχτά τα κουμπιά που κλείνουν τα ρούχα μας γύρω από το λαιμό. Φοράμε καπέλο, γυαλιά και χαμηλές λεπτές κάλτσες, που δεν συμπιέζουν τη γάμπα και το πόδι.
3. Περιορισμοί σωματικών δραστηριοτήτων: Τις ημέρες και ώρες της ζέστης και της ηλιοφάνειας, αποφεύγουμε τις βαριές σωματικές δραστηριότητες και την άθληση σε εξωτερικούς θερμούς χώρους. Φροντίζουμε άμεσα για την αναπλήρωση των υγρών και των ηλεκτρολυτών που χάσαμε με την άθληση ή τη σωματική μας εργασία. Διαλέγουμε σκιασμένους χώρους με επαρκή αερισμό, χωρίς συνωστισμό, για τις σωματικές μας δραστηριότητες. Αθλούμαστε με παρέα.

Κατά το θαλάσσιο μπάνιο, οι καρδιοπαθείς οφείλουν να είναι πολύ συντηρητικοί στο πόσο βαθιά θα ανοιχτούν, αφού η επιστροφή από τα βαθιά είναι πολύ πιο κουραστική και επικίνδυνη. Δεν κάνουμε μπάνιο με γεμάτο στομάχι. 

4. Ιατρικός έλεγχος: Ο καύσωνας και η χρονική παράταση των ζεστών ημερών που αναμένεται απαιτούν τακτικές μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης και ρύθμιση της φαρμακευτικής μας αγωγής. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται οι ευάλωτες ομάδες με χρόνια νοσήματα, τα νεογνά, οι ηλικιωμένοι, οι καρδιοπαθείς, οι νεφροπαθείς, οι πάσχοντες από πνευμονολογικά νοσήματα. Οι καρδιοπαθείς απαιτείται να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους, αν νιώσουν συμπτώματα θερμικής εξάντλησης, υπότασης και αφυδάτωσης. Κρίσιμος θεωρείται και ο βιοχημικός έλεγχος των ηλεκτρολυτών και της νεφρικής τους λειτουργίας, καθώς και ο έλεγχος για πιθανό πρήξιμο των ποδιών στην περιοχή των αστραγάλων. 
5. Τρώμε ελαφρά: Αποφεύγουμε τα βαριά, λιπαρά και δύσπεπτα γεύματα και τρώμε μικρότερη ποσότητα, ειδικά τις βραδινές ώρες. Μοιράζουμε τα γεύματά μας μέσα στην ημέρα, ώστε να μην επιβαρυνόμαστε πεπτικά εντός μικρού χρονικού διαστήματος. Προτιμάμε την ελαφριά μεσογειακή διατροφή, τα φρούτα και τις ελαφρές σαλάτες με επάρκεια πρωτεΐνης. 
6. Διακοπές: Οι καρδιολογικοί ασθενείς οφείλουν να έχουν υπερεπάρκεια φαρμάκων πριν ξεκινήσουν τις διακοπές τους, να έχουν μαζί τους σημείωμα με τις παθήσεις και την αγωγή που λαμβάνουν, καθώς και τηλέφωνα επικοινωνίας οικείων και γιατρού. Είναι χρήσιμο να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους πριν από το ταξίδι, ειδικά αν αυτό είναι απομακρυσμένο. Η επιλογή προορισμού διακοπών για τους πάσχοντες από καρδιολογικά νοσήματα είναι καλό να γίνεται αφού ελεγχθεί η επάρκεια ιατρικών υπηρεσιών στην περιοχή αναψυχής. 
7. Δροσισμός χώρων: Προσπαθούμε να περνάμε τη μέρα μας σε σκιερό και δροσερό μέρος, με επαρκή αερισμό. Η χρήση ανεμιστήρων είναι απαραίτητη. Σε στιγμές υψηλών θερμοκρασιών, χρησιμοποιούμε με σύνεση το κλιματιστικό μας.
8. Φροντίδα ηλικιωμένων: Ας μην ξεχάσουμε αυτές τις δύσκολες ημέρες τους παππούδες και τις γιαγιάδες που ζούνε μόνοι τους και μπορεί να βρίσκονται σε δεινή οικονομική θέση ή σε απόλυτη μοναξιά. Εστω κι ένα τηλέφωνο μπορεί να βοηθήσει.

 «Τέλος, ας θυμηθούμε ότι και τα ζωάκια έχουν καρδιά – και δη ιδιαίτερα ευαίσθητη. Ας αφήσουμε λίγο νεράκι στην είσοδο του σπιτιού μας», καταλήγει ο δρ Ιακωβής.